upload apache
[bottlenecks.git] / rubbos / app / apache2 / manual / programs / apxs.html.tr.utf8
1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!--
4         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
5               This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
6         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
7       -->
8 <title>apxs - Apache Eklenti Aracı - Apache HTTP Sunucusu</title>
9 <link href="../style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
10 <link href="../style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
11 <link href="../style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" />
12 <link href="../images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
13 <body id="manual-page"><div id="page-header">
14 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p>
15 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0</p>
16 <img alt="" src="../images/feather.gif" /></div>
17 <div class="up"><a href="./"><img title="&lt;-" alt="&lt;-" src="../images/left.gif" /></a></div>
18 <div id="path">
19 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> &gt; <a href="../">Sürüm 2.0</a> &gt; <a href="./">Programlar</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>apxs - Apache Eklenti Aracı</h1>
20 <div class="toplang">
21 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/programs/apxs.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
22 <a href="../ko/programs/apxs.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
23 <a href="../tr/programs/apxs.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
24 </div>
25
26     <p><code><strong>apxs</strong></code>, Apache Hiper Metin Aktarım
27      Protokolü (HTTP) sunucusu için ek modül derleme ve kurulum aracıdır. Bu
28      araç sayesinde, bir veya daha fazla kaynak veya nesne
29      <var>dosya</var>sından bir devingen paylaşımlı nesne (DSO - "Dynamic
30      Shared Object" kısaltması) derlemek ve bu nesneyi (modülü) Apache
31      sunucusuna çalışma anında <strong><code class="module"><a href="../mod/mod_so.html">mod_so</a></code></strong>
32      modülünün <strong><code class="directive"><a href="../mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code></strong> yönergesi üzerinden yüklemek mümkün
33      olmaktadır.</p>
34
35     <p>Bu eklenti mekanizmasını platformunuzda kullanmak için DSO desteğinin
36      olması ve <strong><code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code></strong> programının
37      <strong><code class="module"><a href="../mod/mod_so.html">mod_so</a></code></strong> modülünü içerecek şekilde
38      derlenmiş olması gerekir. Eğer bunlar mevcut değilse
39      <strong><code>apxs</code></strong> aracı durumu size bildirecektir. Bunu
40      aşağıdaki komutla kendiniz de sınayabilirsiniz:</p>
41
42     <div class="example"><p><code>
43       $ httpd -l
44     </code></p></div>
45
46     <p><strong><code class="module"><a href="../mod/mod_so.html">mod_so</a></code></strong> modülü gösterilen listede yer
47      almalıdır. Bu gereksinimler sağlandığı takdirde
48      <strong><code>apxs</code></strong> aracı sayesinde DSO mekanizması
49      üzerinden kendi modüllerinizi kurmak suretiyle Apache sunucunuzun
50      işlevselliğini kolayca arttırabilirsiniz. Örnek bir uygulama:</p>
51
52     <div class="example"><p><code>
53       $ apxs -i -a -c mod_foo.c<br />
54       gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/dosya/yolu/apache/include -c mod_foo.c<br />
55       ld -Bshareable -o mod_foo.so mod_foo.o<br />
56       cp mod_foo.so /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
57       chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
58       [`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]<br />
59       $ apachectl restart<br />
60       /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start<br />
61       [Tue Mar 31 11:27:55 1998] [debug] mod_so.c(303): loaded module foo_module<br />
62       /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd started<br />
63       $ _
64     </code></p></div>
65
66     <p><var>dosya</var> olarak bir C kaynak dosyası (.c), bir nesne dosyası
67      (.o) ve hatta bir kütüphane arşivi archive (.a) belirtebilirsiniz.
68      <strong><code>apxs</code></strong> aracı bu dosya uzantılarını
69      tanıdığından C dosyalarını derleme işleminden, arşiv ve nesne
70      dosyalarını ise doğrudan ilintileme işleminden geçirir. Fakat böyle
71      önceden derlenmiş nesne dosyalarını kullanırken, devingen paylaşımlı
72      nesne olarak kullanılmalarını sağlamak üzere konumdan bağımsız kod (PIC)
73      üretecek şekilde derlenmiş olduklarından emin olmalısınız. Örneğin
74      GCC'yi bunun için daima <strong><code>-fpic</code></strong> seçeneği ile
75      kullanmalısınız. Diğer C derleyiciler için,
76      <strong><code>apxs</code></strong>'in nesne dosyalarını derlerken
77      kullanacağı seçenekleri öğrenmek için o derleyicilerin kılavuz
78      sayfalarına bakınız.</p>
79
80     <p>Apache'deki DSO desteği ile ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için
81      <strong><code class="module"><a href="../mod/mod_so.html">mod_so</a></code></strong> belgesini okumakla yetinmeyip
82      <code>src/modules/standard/mod_so.c</code> kaynak dosyasını da
83      okuyunuz.</p>
84 </div>
85 <div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#synopsis">Kullanım</a></li>
86 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#options">Seçenekler</a></li>
87 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#examples">Örnekler</a></li>
88 </ul><h3>Ayrıca bakınız:</h3><ul class="seealso"><li><code class="program"><a href="../programs/apachectl.html">apachectl</a></code></li><li><code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code></li></ul></div>
89 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
90 <div class="section">
91 <h2><a name="synopsis" id="synopsis">Kullanım</a></h2>
92     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>g</strong>
93     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
94     -<strong>n</strong> <var>modüladı</var></code></p>
95
96     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>q</strong>
97     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
98     <var>sorgu</var> ...</code></p>
99
100     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>c</strong>
101     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
102     [ -<strong>o</strong> <var>dso-dosyası</var> ]
103     [ -<strong>I</strong> <var>include-dizini</var> ]
104     [ -<strong>D</strong> <var>isim=değer</var> ]
105     [ -<strong>L</strong> <var>lib-dizini</var> ]
106     [ -<strong>l</strong> <var>kütüphane-adı</var> ]
107     [ -<strong>Wc,</strong><var>derleyici-seçenekleri</var> ]
108     [ -<strong>Wl,</strong><var>ilintileyici-seçenekleri</var> ]
109     <var>dosya</var> ...</code></p>
110
111     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>i</strong>
112     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
113     [ -<strong>n</strong> <var>modüladı</var> ]
114     [ -<strong>a</strong> ]
115     [ -<strong>A</strong> ]
116     <var>dso-dosyası</var> ...</code></p>
117
118     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>e</strong>
119     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
120     [ -<strong>n</strong> <var>modüladı</var> ]
121     [ -<strong>a</strong> ]
122     [ -<strong>A</strong> ]
123     <var>dso-dosyası</var> ...</code></p>
124 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
125 <div class="section">
126 <h2><a name="options" id="options">Seçenekler</a></h2>
127     <h3><a name="options.common" id="options.common">Ortak Seçenekler</a></h3>
128       <dl>
129         <dt><code><strong>-n</strong> <var>modüladı</var></code></dt>
130         <dd><code>-i</code> (kurulum) ve <code>-g</code> (şablon üretimi)
131          seçenekleri için modül ismi belirtmek amacıyla kullanılır. Bir modül
132          ismi belirtmek için bu seçeneği kullanın.
133          <code><strong>-g</strong></code> seçeneği için bu gereklidir.
134          <code><strong>-i</strong></code> seçeneği için ise araç, modül
135          ismini kaynağın ismine bakarak veya (son çare olarak) dosya isminden
136          tahmin etmeye çalışarak saptamaya çalışır.</dd>
137       </dl>
138     
139
140     <h3><a name="options.query" id="options.query">Sorgu Seçenekleri</a></h3>
141       <dl>
142         <dt><code><strong>-q</strong> <var>sorgu</var></code></dt>
143         <dd><strong><code>apxs</code></strong>'in belli ayarlar hakkında
144          bilgisine başvurmak için bir sorgu gerçekleştirir.
145          <code><var>sorgu</var></code> olarak şu dizgelerden biri veya
146          birkaçı belirtilebilir: <code>CC</code>, <code>CFLAGS</code>,
147          <code>CFLAGS_SHLIB</code>, <code>INCLUDEDIR</code>,
148          <code>LD_SHLIB</code>, <code>LDFLAGS_SHLIB</code>,
149          <code>LIBEXECDIR</code>, <code>LIBS_SHLIB</code>,
150          <code>SBINDIR</code>, <code>SYSCONFDIR</code>, <code>TARGET</code>.
151
152         <p>Bu seçeneği ayarları öğrenmek için kullanın. Örneğin, Apache'nin C
153          başlık dosyalarının yerini kendi Makefile dosyalarınızın içinde
154          şöyle belirtebilirsiniz:</p>
155         <div class="example"><p><code>
156           INC=-I`apxs -q INCLUDEDIR`
157         </code></p></div></dd>
158       </dl>
159     
160
161     <h3><a name="options.conf" id="options.conf">Yapılandırma Seçenekleri</a></h3>
162       <dl>
163       <dt><code><strong>-S</strong> <var>isim=değer</var></code></dt>
164       <dd>Bu seçenek yukarıda açıklanan <code><strong>apxs</strong></code>
165         ayarlarını değiştirir.</dd>
166       </dl>
167     
168
169     <h3><a name="options.template" id="options.template">Şablon Üretme Seçenekleri</a></h3>
170       <dl>
171       <dt><code><strong>-g</strong></code></dt>
172       <dd><var>modüladı</var> (<strong><code>-n</code></strong> seçeneğihe
173        bakınız) adında bir alt dizin oluşturur ve içine iki dosya
174        yerleştirir: Kendi modülünüzü oluşturabilmeniz için veya
175        <code><strong>apxs</strong></code> mekanizmaları ile hemen oynamaya
176        başlayabilmeniz için <code>mod_<var>modüladı</var>.c</code> adında bir
177        modül kaynak dosyası örneği ve bu modülü derleyip kurmayı
178        kolaylaştırmak için bir <code>Makefile</code> dosyası.</dd>
179       </dl>
180     
181
182     <h3><a name="options.dso" id="options.dso">DSO Derleme Seçenekleri</a></h3>
183       <dl>
184       <dt><code><strong>-c</strong></code></dt>
185       <dd>Bu seçenek derleme yapılacağını belirtir. Önce belirtilen C kaynak
186        <var>dosyalar</var>ını (.c), nesne dosyalarını (.o) elde etmek için
187        derler. Sonra bunları kalan nesne dosyaları (.o ve .a) ile
188        ilintileyerek <var>dso-dosyası</var> adında bir devingen paylaşımlı
189        nesne oluşturur. Eğer <strong><code>-o</code></strong> seçeneği ile
190        modül ismi belirtilmemişse <var>dosyalar</var> arasındaki ilk dosyanın
191        ismine bakarak dosya ismi tahmin edilmeye çalışılır ve
192        <code>mod_<var>isim</var>.so</code> dosya adı bu isimden elde
193        edilir.</dd>
194
195       <dt><code><strong>-o</strong> <var>dso-dosyası</var></code></dt>
196       <dd>Oluşturulacak devingen paylaşımlı nesnenin ismini belirtmek için
197        kullanılır. Modül ismi bu seçenekle belirtilmez ve <var>dosya</var>
198        listesinden bir isim tahmini de yapılamazsa son çare olarak
199        <code>mod_unknown.so</code> ismi kullanılır.</dd>
200
201       <dt><code><strong>-D</strong> <var>isim=değer</var></code></dt>
202       <dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
203        derleme işlemine kendi tanımlarınızı belirtmek için kullanın.</dd>
204
205       <dt><code><strong>-I</strong> <var>include-dizini</var></code></dt>
206       <dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
207        derleme işleminde kullanılmak üzere kendi başlık dosyalarınızı içeren
208        dizinleri arama yollarına eklemek için kullanın.</dd>
209
210       <dt><code><strong>-L</strong> <var>lib-dizini</var></code></dt>
211       <dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
212        derleme işleminde kullanılmak üzere kendi kütüphane dizinlerinizi
213        arama yollarına eklemek için kullanın.</dd>
214
215       <dt><code><strong>-l</strong> <var>kütüphane-adı</var></code></dt>
216       <dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
217        derleme işleminde kullanılmak üzere kendi kütüphanelerinizi arama
218        yollarına eklemek için kullanın.</dd>
219
220       <dt><code><strong>-Wc</strong>,<var>derleyici-seçenekleri</var></code></dt>
221       <dd>Bu seçenek derleme komutuna doğrudan seçenek aktarmak için
222        kullanılır. Bu seçeneği yerel derleyiciniz için gereken ek seçenekleri
223        belirtmek için kullanın.</dd>
224
225       <dt><code><strong>-Wl</strong>,<var>ilintileyici-seçenekleri</var></code></dt>
226       <dd>Bu seçenek nesne ilintileme komutuna doğrudan seçenek aktarmak için
227        kullanılır. Bu seçeneği yerel ilintileyiciniz için gereken ek
228        seçenekleri belirtmek için kullanın.</dd>
229       </dl>
230     
231
232     <h3><a name="options.dsoinstall" id="options.dsoinstall">DSO Kurulum ve Yapılandırma Seçenekleri</a></h3>
233     
234       <dl>
235       <dt><code><strong>-i</strong></code></dt>
236       <dd>Kurulum işlemini belirtir ve devingen olarak paylaşımlı nesneleri
237        sunucunun <var>modules</var> dizinine kurar.</dd>
238
239       <dt><code><strong>-a</strong></code></dt>
240       <dd>İlgili <code class="directive"><a href="../mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> satırını
241        Apache'nin <code>httpd.conf</code> yapılandırma dosyasına özdevinimli
242        olarak ekleyerek veya böyle bir satır varsa bunu etkin kılarak modülü
243        etkinleştirir.</dd>
244
245       <dt><code><strong>-A</strong></code></dt>
246       <dd><strong><code class="directive"><a href="../mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code></strong>
247        yönergesini daha sonra etkinleştirmek üzere satırın başına bir diyez
248        imi (<code>#</code>) yerleştirmesi dışında
249        <strong><code>-a</code></strong> seçeneği ile aynıdır.</dd>
250
251       <dt><code><strong>-e</strong></code></dt>
252       <dd>Modülü kurmaya çalışmaksızın Apache'nin <code>httpd.conf</code>
253        yapılandırma dosyasını <strong><code>-i</code></strong> işlemine
254        benzer şekilde <strong><code>-a</code></strong> ve
255        <strong><code>-A</code></strong> seçenekleri ile düzenleme işlemini
256        belirtir.</dd>
257       </dl>
258     
259 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
260 <div class="section">
261 <h2><a name="examples" id="examples">Örnekler</a></h2>
262     <p>Apache'nin sunucu işlevselliğini genişletmek amacıyla kullanacağınız
263      <code>mod_foo.c</code> adında bir Apache modülünüz olduğunu varsayalım.
264      Öncelikle, C kaynak dosyasını, Apache sunucusuna çalışma anında
265      yüklenmeye uygun bir paylaşımlı nesne olarak derlemeniz gerekir. Bunu
266      sağlamak için şu komutları vermelisiniz:</p>
267
268     <div class="example"><p><code>
269       $ apxs -c mod_foo.c<br />
270       gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/dosya/yolu/apache/include -c mod_foo.c<br />
271       ld -Bshareable -o mod_foo.so mod_foo.o<br />
272       $ _
273     </code></p></div>
274
275     <p>Bundan sonra, Apache yapılandırmanızın bu paylaşımlı nesneyi yüklemek
276      için bir <strong><code class="directive"><a href="../mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code></strong> yönergesi içermesini
277      sağlamalısınız. <strong><code>apxs</code></strong> bu adımı
278      basitleştirmek amacıyla, paylaşımlı nesneyi sunucunun <var>modules</var>
279      dizinine özdevinimli olarak kurmak ve <code>httpd.conf</code> dosyasını
280      buna uygun olarak güncellemek için bir yol sağlar. Bu sonuç şöyle elde
281      edilebilir:</p>
282
283     <div class="example"><p><code>
284       $ apxs -i -a mod_foo.c<br />
285       cp mod_foo.so /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
286       chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
287       [`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'da etkinleştiriliyor]<br />
288       $ _
289     </code></p></div>
290
291     <p>Yapılandıma dosyasına (eğer yoksa) şu satır eklenir:</p>
292
293     <div class="example"><p><code>
294       LoadModule foo_module modules/mod_foo.so
295     </code></p></div>
296
297     <p>Bunu öntanımlı olarak iptal etmek isterseniz
298      <strong><code>-A</code></strong> seçeneğini kullanmanız gerekir:</p>
299
300     <div class="example"><p><code>
301       $ apxs -i -A mod_foo.c
302     </code></p></div>
303
304     <p><strong><code>apxs</code></strong> mekanizmalarını hızlıca denemek
305      için örnek bir Apache modül şablonunu ve bir Makefile dosyasını şöyle
306      oluşturabilirsiniz:</p>
307
308     <div class="example"><p><code>
309       $ apxs -g -n foo<br />
310       Creating [DIR]  foo<br />
311       Creating [FILE] foo/Makefile<br />
312       Creating [FILE] foo/mod_foo.c<br />
313       $ _
314     </code></p></div>
315
316     <p>Ardından bu örnek modülü bir paylaşımlı nesne olarak derleyip Apache
317      sunucusuna yükleyebilirsiniz:</p>
318
319     <div class="example"><p><code>
320       $ cd foo<br />
321       $ make all reload<br />
322       apxs -c mod_foo.c<br />
323       gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/dosya/yolu/apache/include -c mod_foo.c<br />
324       ld -Bshareable -o mod_foo.so mod_foo.o<br />
325       apxs -i -a -n "foo" mod_foo.so<br />
326       cp mod_foo.so /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
327       chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
328       [`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]<br />
329       apachectl restart<br />
330       /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start<br />
331       [Tue Mar 31 11:27:55 1998] [debug] mod_so.c(303): loaded module foo_module<br />
332       /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd started<br />
333       $ _
334     </code></p></div>
335
336     <p><strong><code>apxs</code></strong> C kaynak dosyalarını va nesne
337      dosyalarını özdevinimli olarak tanıdığından,
338      <strong><code>apxs</code></strong>'yi PHP3 gibi karmaşık modülleri
339      Apache kaynak ağacının dışında derlemek için de kullanabilirsiniz:</p>
340
341     <div class="example"><p><code>
342       $ cd php3<br />
343       $ ./configure --with-shared-apache=../apache-1.3<br />
344       $ apxs -c -o libphp3.so mod_php3.c libmodphp3-so.a<br />
345       gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/tmp/apache/include  -c mod_php3.c<br />
346       ld -Bshareable -o libphp3.so mod_php3.o libmodphp3-so.a<br />
347       $ _
348     </code></p></div>
349
350     <p>Sadece C kaynak dosyaları derlenir ve diğer nesne dosyaları ile
351      ilintilenir.</p>
352 </div></div>
353 <div class="bottomlang">
354 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/programs/apxs.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
355 <a href="../ko/programs/apxs.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
356 <a href="../tr/programs/apxs.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
357 </div><div id="footer">
358 <p class="apache">Copyright 2009 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
359 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p></div>
360 </body></html>